Wat is het verschil tussen UI en UX?

UI en UX zijn termen die je veel hoort bij ontwerpers en developers van software. Maar wat is het nu eigenlijk? Hoort het bij elkaar of zijn het twee verschillende dingen? In deze blog vertellen we je er meer over.

Wat is UI?

UI staat voor User Interface. Ofwel: gebruikersomgeving. Dit is het raakvlak tussen mens en software.

Bedrijven zoals Q2-software bouwen software voor het web. Onze belangrijkste interface is het beeldscherm. Met UI wordt in onze branche veelal het uiterlijk van een website bedoeld.

Andere voorbeelden van UI’s in het digitale tijdperk zijn je muis, toetsenbord of touchscreen. Maar wist je dat het veel breder is dan dat? User Interfaces zijn overal, ook bij niet-computers. Denk dan bijvoorbeeld aan een deurklink van een deur of aan een stuur van een auto. Wij beperken ons in deze blog wel tot digitale UI en UX, maar dan weet je in ieder geval dat het breder is.

Wat is UX?

UX staat voor User Experience. Ofwel: gebruikerservaring. Dit is de manier hoe de UI - het raakvlak tussen mens en software - werkt en hoe de gebruiker dat ervaart.

Over UX valt meer te vertellen dan over UI. Als we bij webapplicaties blijven is UX bijvoorbeeld de manier hoe het inloggen werkt. Je voert eerst je e-mailadres in, daarna je wachtwoord, daarna ‘enter’. Hoe zou je reageren als we de twee velden zouden omdraaien en in plaats van ‘enter’ moet je nu op backspace drukken:

Gebruikerservaring gaat niet alleen om een toegankelijk ontwerp en een prettige beleving. Soms is de algemene gewenning dé maatstaf voor UX. We noemen dat UX-patterns. Patronen die mensen zijn gewend zodat ze kunnen zeggen dat “alles werkt zoals we gewend zijn”. Je moet deze bestaande patronen niet doorbreken, tenzij je Apple bent:

UI/UX horen bij elkaar

Toen Apple in 2007 met de iPhone kwam was het vertrouwde toetsenbordje ineens verleden tijd. Steve Jobs liet duidelijk zien dat ze een Revolutionary UI hadden ontwikkeld. De ontwerpers bij Apple hadden veel moeite met de huidige UI (het toetsenbord) omdat het altijd op dezelfde manier aanwezig is ongeacht of je het nodig hebt. Verder vonden ze dat elke app een eigen interface moest kunnen gebruiken. Dat is beter voor de manier waarop je de app gebruikt; dus beter voor de UX.

UX staat zeker niet los van UI, en vice versa. Alleen een nette vormgeving maar een onprettige werking heeft geen zin. Tegelijk kost een User Interface zonder bekende patronen veel tijd om te leren beheersen. Denk bijvoorbeeld aan een vliegtuigcockpit, je moet daar wel weten wat je doet!

Apple bedankte het toetsenbord en wees het vervolgens de deur. De oude vertrouwde User Interface verdween. En nu hoor ik jullie denken: “hier komt rotzooi van, want het bestaande UX-pattern was een toetsenbord of een scherm met een stylus. En zeker die laatste optie zitten we echt niet op te wachten!” Inderdaad, dit zou problemen opleveren. Steve riep het al: “We need a stylus!” Nee. Door middel van innovatieve technieken kon je de iPhone gewoon met je vinger bedienen! Je vinger verlies je niet zo snel als een stylus.

En daar was het geboortemoment van een nieuw tijdperk: touchscreens. Het werkte zo intuïtief dat ongeveer alle telefoons touchscreen hebben. Een nieuwe User Interface met een nieuwe User Experience.

Samengevat

• UI = User Interface, het raakvlak tussen mens en software.
• UX = User Experience, de manier hoe de UI werkt en hoe de gebruiker het ervaart.
• UX-patterns zijn een goede maatstaf voor degelijk ontwerp.
• UI en UX gaan verder dan alleen software, maar wij beperken ons hier tot digitale UI/UX.
• UI en UX staan niet los van elkaar.